Amerykańska przygoda czyli druga artystyczna podróż Teatru Panopticum do Nowego Jorku

Ostatnie przygotowania do wyjazdu trwały pełną parą już od 3 listopada br. czyli od lubelskiej udanej premiery spektaklu Sprawiedliwi, która odbyła się w Centrum Kultury. Wszystko wydawało się, że jest zapięte na ostatni guzik aż do ostatniego dnia, kiedy to stało się coś czego nikt nie mógł przewidzieć. Otóż w dniu podróży nagła choroba naszego znakomitego teatralnego kompozytora Piotra Tesarowicza sprawiła, iż musiał on planowany z teatrem wyjazd odwołać.

W tym dniu Teatr Panopticum wystąpił jeszcze w CK z zaplanowanym spektaklem O tym się nie mówi ale już bez obecności muzyka grającego u nas zawsze na żywo. Cała ta historia spowodowała wiele perturbacji organizacyjnych, wywołując w dniu wyjazdu stresującą atmosferę w całym zespole. Mimo tego przykrego zdarzenia zespół poleciał do USA, kontynuując nowojorską artystyczną przygodę, a Piotr Tesarowicz wrócił szczęśliwie do zdrowia pozostając w kraju. Wyjątkowym trafem na wolne miejsce udało nam się zabrać z sobą Adriana Tarnowskiego, uczestnika zajęć filmowych MDK „Pod Akacją”, który okazał się nieocenionym asystentem technicznym i reporterem filmowym rejestrującym podróż i pobyt Panopticum w Nowym Jorku. Z tego materiału powstanie reportaż, który udostępnimy do publicznego oglądu.

Druga podróż Teatru Panopticum do Nowego Jorku i udział w prestiżowym międzynarodowym festiwalu kulturalnym „Szopen i Przyjaciele” to dla nas duże wyróżnienie biorąc pod uwagę fakt, że na festiwal zapraszani są wybitni artyści z całego świata. Festiwal nie ma charakteru konkursu, a nasz spektakl w Polsko Słowiańskim Centrum zamykał tę imprezę organizowaną przez New York Dance and Arts Innovations. W tym roku była to już 25 jubileuszowa edycja festiwalu. Na nowojorską premierę „Sprawiedliwych” przybyło wielu znamienitych gości, również spoza Nowego Jorku: znani muzycy, artyści, między innymi zaszczycił nas swoją obecnością Stan Borys oraz konsul generalny. To było miłe doświadczenie, kiedy wszyscy widzowie zostali po spektaklu i przy poczęstunku po kolei gratulowali autorom i wykonawcom, będąc pod wielkim wrażeniem obejrzanego przedstawienia. Warto przywołać kilka ciekawych reakcji widowni. Żydówka nie znająca języka płakała podczas spektaklu, inna kobieta relacjonowała, że kilka razy ściskała rękę przyjaciółki siedzącej obok pod wpływem wywołanych emocji. Trudno o lepsze recenzje. Podczas tworzenia spektaklu naszym założeniem było dotarcie do widza głównie przy pomocy obrazów teatralnych o charakterze emocjonalnym i metaforycznym, pozostawiając faktografię i warstwę dokumentalno – fabularną na drugim planie. Po spektaklu miało również miejsce niezwykłe spotkanie. Okazało się ,że na „Sprawiedliwych” był obecny dawny uczestnik Panopticum, który od 20 lat mieszka w Nowym Jorku i jest operatorem filmowym. Nie rozpoznany zwrócił się do Mieczysława Wojtasa słowami: „Szefie” – ja grałem 25 lat temu w Panopticum w widowisku plenerowym pod Ratuszem w Lublinie. Okazuje się, że świat jest mały i wszędzie mamy „swoich ludzi”. Nasz pobyt za oceanem nie ograniczał się wyłącznie do festiwalowej prezentacji ale był wzbogacony wieloma interesującymi spotkaniami z amerykańską Polonią, zaproszeniami np. przez panią Malinę, od 30 lat redaktorkę pism polonijnych kolportowanych do Polaków na całym świecie i prowadzącą od 30 lat w Nowym Jorku restaurację meksykańską. Pani Malina podróżniczka, dziennikarka ugościła nas serdecznie w swojej restauracji. Innym razem zespół został zaproszony do domu Henryka Cioczka autora sztuki teatralnej, wg której został zrealizowany spektakl. Poza wspaniałą gościną, autor oprowadził nas po ciekawej historycznie okolicy – pogoda wyjątkowo nam sprzyjała zresztą przez cały pobyt. Młodzież poznała wielu ciekawych ludzi, nawiązując obiecujące kontakty. Zwiedzaliśmy Nowy Jork, Nacional September 11 Memorial & Museum, najważniejsze znane na całym świecie muzea: Muzeum Guggenheima, Sztuki Współczesnej MoMA, Metropolitan Museum of Art, American Museum of Natural History. Mieszkaliśmy w samym centrum Manhattanu tuż przy Central Park skąd każdy kierunek poznawania tego niezwykłego miasta był ułatwiony i atrakcyjny.

Niestety nie zrealizowaliśmy jednego ważnego punktu programu zaplanowanego w dniu naszego przylotu. Wieczorem 16 listopada byliśmy zaproszeni do Konsulatu Generalnego na Manhattanie. Tam był zaplanowany nasz specjalny występ. Przedłużająca się tuż po przylocie kontrola wszystkich pasażerów przez urzędników imigracyjnych zatrzymała nas ponad 2 godziny na lotnisku JKF. Zanim dotarliśmy do hotelu było już za późno na wizytę w Konsulacie. Konsul zrozumiał sytuację i osobiście przyjechał za dwa dni na nasz spektakl.

Autorem plakatu „Sprawiedliwi” jest Jakub Nastaj. Warto nadmienić, że plakat bardzo się podobał, ponieważ oddaje w prosty sposób przesłanie spektaklu – mówili. Widzowie po spektaklu rozchwytywali plakaty z prośbą o autografy autorów i wykonawców.

Relacja, którą zamieszczamy jest zdawkowa i dotyka tylko niektórych aspektów naszej podróży. O samym spektaklu również nie piszemy, ponieważ pisaliśmy o nim wcześniej przy okazji premiery, częściowo można tę wiedzę uzupełnić na podstawie zamieszczonych materiałów prasowych, które ukazały się w Lublinie i w USA.

Partnerem projektu jest Instytut Adama Mickiewicza w Warszawie oraz Urząd Miasta Lublin. Serdecznie dziękujemy za znaczące wsparcie finansowe naszej podróży do Nowego Jorku i możliwość wzięcia udziału w International Chopin and Friends Festival. Bez tego wsparcia cały projekt byłby niemożliwy do zrealizowania.